Alleen zijn

Mensen zonder relatie of zonder uitbundig sociaal leven, kunnen algauw op medeleven rekenen. Maar is dat wel nodig? Veel introverte mensen blijken net plezier te halen uit hun rustige, afgezonderde leven, zo meldt Pyschology Today.

De keuze voor alleen-zijn kan zowel genetisch, aangeleerd of een combinatie van beide zijn. Maar er bestaan ook mensen die in hun alleen-zijn gedwongen zijn. Voor deze sociaal geïsoleerden is alleen-zijn echte eenzaamheid, met alle negatieve gevolgen vandien.

Solisten

'Solisten' gaan nadrukkelijk niet socializen of netwerken. Ze prefereren thuis films te bekijken, een boek te lezen of lange baden te nemen. Af en toe komen ze eens onder de mensen, op een fuif of concert, maar daar willen ze enkele dagen 'stilte' voor om te bekomen. Ze hebben meestal enkele goede vrienden, wat volstaat voor hen. Dat maakt hen nog niet 'vreemd', 'zielig' of 'schrikwekkend', want de meesten functioneren heel goed in de samenleving. Alleen willen ze liever alleen zijn.

Druk van extroverten

Drie vierde van de bevolking geldt als extrovert. Zij zijn vaak de mensen die de introverten pushen om meer buiten te komen of met mensen te praten. Maar ze missen de kern van de zaak, argumenteren wetenschappers. Introverte personen zijn namelijk niet minder sociaal, ze gaan er alleen anders mee om.

"Extraverte personen halen energie uit hun sociale contacten.
Voor introverte mensen geldt net het omgekeerde: sociale situaties kosten enorm veel energie, tijd alleen doorbrengen geeft hen energie."

Extra gevoelig

Volgens Amanda Guyer zijn deze solisten gevoeliger voor emotionele interacties, wat betekent dat ze plezier en genot kunnen vinden waar anderen meer prikkels nodig hebben. Die extra prikkels zijn er voor de introverten dan weer te veel aan. Dat is ook te zien aan hun brein tijdens sociale interacties: het is hyperactief, wellicht de reden dat ze sociale gebeurtenissen zoals een feestje zo vermoeiend vinden.

Subtiele verschillen

Die gevoeligheid toont zich ook in atypisch gedrag: ze zullen sneller reageren of meer empathie tonen. Elaine Aron legde vast dat ze meer details of subtiele verschillen opmerken dan extroverte personen. Dat maakt hen heel geschikt voor schrijven of wetenschappelijk onderzoek - waarbij meteen het clichébeeld van de wereldvreemde wetenschapper

of de eenzame schrijver verklaard wordt.

Gedwongen of gekozen?

"Er bestaan ook in de introverte categorie verschillende onderverdelingen. Sommigen zijn alleen door een keuze, anderen gedwongen." Hoewel niet alle introverte personen sociaal angstig zijn, bestaat die groep zeker. Extreem verlegen, verlamd wanneer een sociale prestatie verwacht wordt of weinig zelfvertrouwen, op het minderwaardigheidscomplex af, zij worden min of meer in hun levensstijl 'gedwongen'. Deze groep wil graag meer tijd met mensen doorbrengen, maar weet niet goed hoe.

Stress door eenzaamheid

Deze personen hebben meer kans op stress door hun levensstijl. Ze voelen zich onder druk gezet om sociaal te zijn, maar hun angst houdt hen tegen, waardoor ze het gevoel krijgen 'vast' te zitten. Wanneer ze alleen moeten zijn met iemand, zijn ze daar zenuwachtig voor en als ze ergens voor het eerst moeten zijn, bereiden ze zich extreem goed voor.

Deze mensen vragen echter geen hulp aan andere mensen als ze een groot probleem moeten oplossen. Hun eenzaamheid wekt zoveel stress op dat het een gevaar is voor hun gezondheid.

Het niet goed alleen kunnen zijn kan betekenen dat je (van binnen) steeds iets armer wordt. Je kunt jezelf geestelijk niet meer voldoende voeden, waardoor je anderen ook niet zoveel meer te bieden hebt. Het is belangrijk om op bepaalde momenten alleen te leren leven en je je daar ook bewust van te zijn.

Als je iedere dag een poosje fysiek alleen bent kun je makkelijker leren jezelf te "voeden" en in de diepte en verte te kijken. Alleen zijn hoeft niet te betekenen dat je je in een hutje op de hei of in het bos terugtrekt of op een hoge berg gaat zitten. Dit gevoel kun je wel visualiseren voor jezelf. Daar kun je in oefenen.

Echt alleen zijn komt vanuit een bepaald evenwicht en laat zich niet meeslepen door een mensenmenigte. Zo ook niet door emoties uit het verleden, zorgen over toekomst of heden. Het gaat erom dat we onszelf, wie we oorspronkelijk zijn, niet verliezen!

Je kunt met een bewuste ademhaling naar het huidige moment teruggaan. Om dit met een beeld wat makkelijker te maken: Je neemt je toevlucht tot het onaangetaste eiland in jezelf.

Het is mogelijk te oefenen in allerlei vormen van alleen zijn. Zelfs wanneer je op een drukbezochte markt of vol metrostation staat. Je kunt er altijd voor kiezen om even alleen te zijn en je niet mee te laten slepen door dingen die je niet wilt. Uiteindelijk kun je dit ook als je in een groepsdiscussie zit waar emoties vaak nogal hoog op kunnen lopen. Probeer je er altijd van bewust te zijn dat je veilig en stevig op je eigen eiland kunt verblijven.

Test: Kan jij goed alleen zijn? Uitspraken

Alleen zijn vindt de één heerlijk en de ander verschrikkelijk. Heb jij steeds mensen om je heen of ben je graag alleen? Iedereen is hoe dan ook wel eens alleen, omdat je nu eenmaal niet altijd met anderen kunt zijn. Anderen -ook in je thuissituatie- hebben een eigen leven. Versta jij de kunst om alleen te zijn en je prettig te voelen of ben je hiervoor afhankelijk van contact met of aanwezigheid van anderen? Doe de ‘Kan ik goed alleen zijn Test’ om uit te vinden hoe jij het alleen zijn ervaart.

ja  nee  Een dag zonder andere mensen is iets verschrikkelijks

ja  nee  Ik vertel het anderen als ze grote fouten maken

ja  nee  Als ik alleen ben, eet en drink ik meer dan goed voor me is

ja  nee  Als anderen me een poosje niet hebben gebeld,

zoek ik een reden om zelf te bellen

ja  nee  Ik heb een paar losse contacten ...

gewoon om af en toe wat te babbelen

ja  nee  Ik vraag bij elk weerzien hoe het met de ander gaat ...

ja  nee  ... en luister goed naar het antwoord

ja  nee  Een dag lummelen zit niet in mijn aard

ja  nee  Ik besteed veel tijd aan het huishouden;

de grote schoonmaak is bij mij niet nodig

ja  nee  Als ik tv kijk, krijg ik een slecht geweten

ja  nee  Slechte manieren zijn een reden om geen contact meer

met die persoon te hebben

ja  nee  Ik verzorg mezelf goed, ook als ik geen bezoek verwacht

ja  nee  Ik heb altijd iets in huis voor als er onverwachte gasten komen

ja  nee  Mijn boek ligt altijd te lonken

ja  nee  Als niemand aandacht aan me besteedt,

ben ik minder vitaal dan anders.

Goed alleen zijn Test - Betekenis resultaten

Geef 1 punt aan een ‘ja’ bij de vragen 2, 4, 5, 6, 7, 9,12, 13, 14

Geef 1 punt aan een ‘nee’ bij de vragen 1, 3, 8, 10, 11, 15

Tel vervolgens het aantal punten bij elkaar op.

Minder dan 5 punten: Contactbehoefte

Alleen zijn ervaar je als één van de moeilijkste dingen die jou kunnen overkomen. Zorg ervoor dat jouw sterke contactbehoefte zich niet op één persoon richt. Niet iedereen is gediend van erg veel aandacht.

Je hebt 5 - 10 punten: Terughoudend

Je zoekt wel contact, maar je wilt niet lastig overkomen of anderen lastigvallen. Je vindt het een beetje moeilijk om de eerste stap naar de ander te zetten en het initiatief tot contact te nemen.

Meer dan 10 punten: Kunst van het Alleen zijn

Je verstaat de kunst van het alleen zijn. Alleen zijn betekent voor jou zeker niet hetzelfde als eenzaam zijn. En als het nodig mocht zijn, weet je de weg naar de ander wel te vinden.

Eenzaamheid is de afwezigheid van een ander.

Alleen zijn is de aanwezigheid van jezelf.