Op zoek naar tekens

Wij kunnen denken dat alles wat het leven ons morgen heeft te bieden een herhaling is van wat we gisteren en vandaag hebben gedaan. Maar als we er echt op letten, zullen we merken dat geen enkele dag gelijk is aan een andere.

Iedere morgen brengt een verborgen zegening met zich mee, een zegening die alleen maar dient voor die dag en die niet bewaard of nogmaals gebruikt kan worden. Als we dat wonder vandaag niet gebruiken, gaat het verloren. Dat wonder zit in de kleine dingen van alledag. Elke minuut moet intens worden beleefd waardoor het duidelijk wordt dat we in zo’n minuut de oplossing kunnen vinden voor een probleem, de persoon die we zoeken of het juiste spoor dat leidt naar een beslissing die onze hele toekomst zal veranderen. Hoe vind je de moed daartoe? Volgens mij praat God met ons door middel van tekens. Het is een individuele taal die je alleen met geloof en discipline kunt leren.

Augustinus is bijvoorbeeld op die manier bekeerd. Hij heeft jarenlang gezocht – in verschillende filosofische stromingen – naar een antwoord op de zin van het leven, totdat hij op een middag in de tuin van zijn huis in Milaan, in gepeins verzonken over de mislukking van zijn zoektocht, op straat een kind hoorde zingen: ‘Pak op en lees! Pak op en lees!’ Hoewel hij zich altijd door de logica had laten leiden besloot hij – in een opwelling – het eerste boek dat binnen zijn bereik lag te openen. Het was de Bijbel en hij las een tekst van Paulus – mét de antwoorden die hij zocht. Vanaf die dag ontstond er in de logica van Augustinus meer ruimte, zodat het geloof er ook een plaats in kreeg en werd hij één van de grootste theologen van de kerk.

De monniken uit de woestijn zeiden altijd dat je de engelen hun werk moest laten doen. Daarom deden ze zo nu en dan ongerijmde dingen, zoals met bloemen praten of lachen zonder reden. De alchimisten volgen de ‘tekens van God’, wegen die vaak nergens op lijken, maar die uiteindelijk ergens naartoe leiden.

'De moderne mens wilde de onzekerheden en twijfels uit zijn leven verbannen. Ten slotte liet hij zijn ziel van honger omkomen, want mysteries zijn voedsel voor de ziel' – zegt de deken van de kathedraal van San Francisco.

Er bestaat een meditatieoefening die inhoudt dat we telkens een reden opgeven – meestal gedurende tien minuten per dag – voor al ons handelen.

Een voorbeeld: ‘Ik lees nu de krant, omdat ik op de hoogte wil zijn. Ik heb nu aan een bepaalde persoon gedacht, omdat een bepaald onderwerp waarover ik las mij daartoe aanleiding gaf. Ik liep naar de deur, omdat ik het huis uit ga’. Boeddha noemt dat 'bewuste aandacht'. Als we onszelf de meest algemene routinehandelingen zien herhalen, beseffen we de rijkdom die ons leven omgeeft. We begrijpen dan iedere stap, iedere houding. We ontdekken belangrijke dingen, en nutteloze gedachten. Na één week – discipline is hierbij altijd fundamenteel – zijn we ons bewuster van onze gebreken en verstrooidheden, maar ook zien we dat er, op bepaalde momenten, geen enkele reden was om te handelen zoals we deden, maar dat we op onze opwelling, onze intuïtie afgingen. Dan beginnen we die zwijgende taal te begrijpen die God gebruikt om ons de juiste weg te wijzen. Je mag het intuïtie noemen, teken, instinct, toeval. De naam doet er niet toe. Waar het om gaat is dat wij ons, door de 'bewuste aandacht' realiseren dat we vaak naar de juiste beslissing toe worden geleid. En daardoor krijgen we meer vertrouwen en worden we sterker.